Instrukcije iz biologije
Mitohondriji
- stanični organeli
- okrugla ili duguljsta tjelešca promjera oko 0,5 μm, dužine do nekoliko μm
- vidljivi svjetlosnim mikroskopom
- obavijeni ovojnicom koju čine vanjska i unutrašnja membrana
- između membrana je međumembranski prostor
- unutrašnja membrana je naborana (grebeni)
- ovisno o tipu stanica, ti grebeni mogu izgledati kao tubuli (stanice jetre) ili kao spljoštene vrećice tj. kriste (mišićne stanice)
- unutrašnja membrana obavija matriks
- u matriksu se uz brojne enzime nalaze DNA, RNA i ribosomi
Uloga mitohondrija
- mitohondriji su stanični organeli u kojima se oslobađa energija potrebna za životne procese (stanično disanje) •
- u mitohondrijima se nalaze enzimi za razgradnju masti •
- unutrašnja membrana sadrži enzim ATP – sintetaza (ATP – aza), koji katalizira proizvodnju ATP - a •
- matriks mitohondrija sadrži enzime koji kataliziraju niz kemijskih reakcija – ciklus limunske kiseline •
- u mitohondrijima se odvija niz reakcija u kojima se postupno oslobađa energija pohranjena u reduciranim organskim molekulama i privremeno pohranjuje u obliku fosfatne veze u ATP – u (adenozin trifosfat)
- kloroplasti i mitohondriji obavijeni su dvijema membranama
- imaju vlastitu DNA i ribosome
- umnožavaju se diobom •
- u njima nastaje adenozin trifosfat (ATP) fosforilacijom ADP – a
Biljna stanica
Usporedba kloroplasta i mitohondrija
Fosforilacija ADP - a
enzim ATP – sintetaza (ATP – aza) ugrađen je u unutarnju membranu mitohondrija i u tilakoidnoj membrani kloropasta
Podrijetlo plastida i mitohondrija S obzirom da imaju stanoviti stupanj samostalnosti u stanici (vlastita DNA i ribosomi), pretpostavlja se da su se mitohondriji i kloroplasti (plastidi) razvili od prokariotskih organizama tako što su dospijeli u preteču eukariotske stanice i s njom uspostavili stabilan endosimbiotski odnos (endosimbiotska teorija)